Hoe covid-19 ons contact heeft veranderd
We kunnen niet vooruitkijken, zonder echter ook even te stil te staan bij de stormachtige groei van videocommunicatie in het afgelopen jaar. Het leek wel alsof organisaties van de een op de andere dag van offline naar online werken zijn gegaan. Maar dat is slechts de halve waarheid. De trend van virtueel samenwerken en het voeren van gesprekken via video was al veel langer ingezet. Simpelweg omdat we ook al veel eerder beseften dat het weinig efficiënt en duurzaam is om elkaar altijd maar fysiek te ontmoeten. Natuurlijk heeft een persoonlijke ontmoeting of samenwerken op kantoor ook zijn waarde. Maar waarom in een auto of vliegtuig stappen als het niet echt nodig is. Onderzoek in Nederland dit jaar heeft bijvoorbeeld aangetoond dat we met 8% minder auto’s op de weg, direct de helft minder files hebben. Als samenleving profiteren we hier dus allemaal van. Minder uitstoot, minder ongelukken, minder ergernis, minder kosten.
Natuurlijk heeft het vele thuiswerken en het veelvuldig voeren van online vergaderingen ook nadelen. Dit uit zich vooral bijvoorbeeld in videovergadering-vermoeidheid (Zoom-fatique). Of in een lager energie niveau door het ontbreken van afwisseling en minder sociale contacten. Ik denk dat iedereen dat wel herkent. Vaker thuiswerken kan echter ook een positieve impact kan hebben je work-life balance en je gezondheid. Door bijvoorbeeld het minder reizen en het dichter bij je gezin zijn. Hoe die balans precies uitslaat en of het voor jouw positief of negatief is, dat is voor iedereen verschillend. De afgelopen periode heeft er ieder geval voor gezorgd dat we er ervaring mee hebben gedaan en het lijkt bewezen dat ‘remote work works. Maar met als aantekening dan dat 100% werken op afstand echter te veel van het goede lijkt voor de meeste mensen.
Het nieuwe normaal wordt een hybride samenleving
Na Covid-19 we zullen we dan ook zoeken naar een samenleving waarin er eens balans is tussen fysiek en virtueel contact. Een balans waarbij we maximaal profiteren van de voordelen en de eventuele nadelen beperkt zijn. Maar wat is die balans? Die balans is natuurlijk voor elke organisatie, voor elke persoon en elke situatie anders. We zullen met z’n allen steeds vaker een afweging moeten gaan maken van de waarde van het contact. Moeten we echt fysiek afspreken, is het geschikt voor video of kunnen we het geheel digitaal afhandelen? Die afweging gaan we maken voor incidentele contacten zoals een afspraak bij de dokter of een adviesgesprek met de bank. Maar we zullen die afweging ook meer structureel maken als het gaat om thuiswerken of naar kantoor gaan.
Een echt fysieke afspraak kan nog steeds erg waardevol zijn als het gaat om kennismaken met iemand of als vertrouwen belangrijk is. Maar denk ook aan situaties waarbij persoonlijk contact gewoon echt prettig en plezierig is. Een afdelingsborrel via Zoom kan, maar is toch niet hetzelfde. En natuurlijk gaan we dat ook in de toekomst gewoon blijven. Maar er zijn voldoende contacten denkbaar waarbij een videogesprek prima en uiterst efficiënt is.
Voorbeelden van die hybride samenleving
Enkele ontwikkelingen die we kunnen gaan verwachten post-covid:
- Hybride werken – de helft van de week thuis, de helft op kantoor. Voor bedrijven waar dit ook echt mogelijk is. En er zijn ook al diverse organisaties die dit hebben aangekondigd. Dat betekent dat je als werknemer zult moeten gaan plannen voor welke contacten en overleggen een fysieke afspraak noodzakelijk is. Met je team of afdeling zal dat dan waarschijnlijk leiden tot 1 of 2 vaste dagen waarop je bij elkaar zit.
- Hybride onderwijs – hoe noodzakelijk is het nog dat onze jeugd keurig alle weekdagen op de fiets naar school stapt? Ook hier ga je als samenleving die afweging maken. Op het basis onderwijs ligt het wellicht minder voor de hand, maar op het middelbaar onderwijs zou je prima 1 of meer dagen per week op afstand les kunnen krijgen. Niet alleen omdat het efficiënter is, maar ook omdat het ruimte biedt voor veel verschillende vormen van leren. Onderwijs op afstand is zoveel meer dan een onderwijzer achter een webcam.
- Hybride zorg – bij hoeveel contact in de zorg is er nu echt een fysieke afspraak nodig? De meningen hierover lopen uiteen. 30 of 40%? Misschien wel meer. De rest kan prima afgehandeld worden door digitaal contact, video-consults en toepassingen voor zorg op afstand. Efficiënt en vooral heel erg toegankelijk.
En zo kunnen we nog even doorgaan met voorbeelden. Het wordt een samenleving waarin we meer dan ooit de keuze gaan hebben in hoe we contact met elkaar hebben.
De impact hiervan op bedrijven en organisaties
Dit nieuwe normaal gaat veel impact op bedrijven en organisaties. Want wat betekent deze ontwikkelingen voor je diensten, voor je manier van werken en voor je contact met klanten? De kans bestaat dat als je als organisatie terugvalt op de manier van werken van voor Covid-19, je na de coronacrisis gaat merken dat je de aansluiting bij je klanten bent verloren. Bijvoorbeeld omdat men het niet meer logisch vindt om naar je toe te komen of omdat er een concurrent bij is gekomen die je diensten nu ook online aanbiedt.
Mijn advies zou zijn om nu al als organisatie na te denken en bezig te zijn met de rol van videocommunicatie op langere termijn. Wat betekent het voor intern samenwerken en wat betekent het voor onze dienstverlening naar klanten? Is het gewoon een extra contactmogelijkheid of is het een basis voor geheel nieuwe soorten van diensten en producten? De toekomst gaat ons leren wie er sterk uit deze situatie gaan komen. Mijn voorspelling is echter dat die organisaties zijn die naar de ontwikkeling hebben gekeken als een kans en niet bang zijn geweest om gedurende de Covid-19 periode hiernaar te handelen. Ik ben benieuwd.
Strategische workshop 'We moeten praten'
Ontdek in onze strategische workshop ‘We moeten praten’ de kansen die er zijn om video communicatie structureel onderdeel te maken van je organisatie. Samen kijken we naar de kansen die video biedt om je dienstverlening ook echt te laten groeien. Want video is zoveel meer dan noodoplossing tijdens de Covid-19 crisis.
GoGrapefruit | Videogesprek Experts
